Không chỉ là loại cây ăn trái bổ, rẻ tiền trong cuộc sống thường nhật, bưởi có nhiều ứng dụng trong y học cổ truyền của dân tộc. Trong lá, hoa, vỏ quả bưởi đếu chứa tinh dầu. Ngoài ra, vỏ quả bưởi còn có pectin, naringin (một loại glucozid), men tiêu hoá peroxydaza và amylaza, đường ramoza, vitamin A và C…

Bưởi, vị thuốc cổ truyền

Nước ép múi bưởi có 4 – 10% đường, 9% acid citric, 50% vitamin C, và một ít vitamin A và B1, cùng nhiều loại men tiêu hóa amylaza, peroxydaza… Còn hạt bưởi cũng chứa nhiều dầu béo.

Bưởi vừa là loại cây ăn trái rẻ tiền, vừa là một vị thuốc cổ truyền quen thuộc của người Việt Nam.

Lá bưởi có vị đắng, cay, mùi thơm, tính ấm. Nó có tác dụng trừ hàn, tán khí, thông kinh lạc, giải cảm, trừ đờm, tiêu thực, hoạt huyết, tiêu sưng.Vỏ quả bưởi có vị đắng, cay, mùi thơm, tính bình. Vỏ bưởi được sử dụng nhằm trừ phong, hóa đờm, tiêu báng (lách to), tiêu phù thũng, hoạt huyết, giảm đau. Nước ép múi bưởi có vị chua ngọt, mùi thơm, tính mát. Nước ép bưởi có thể kích thích tiêu hóa, bổ khí huyết, giảm mỡ trong máu, an thai, sổ lãi kim. Ngoài ra, vỏ quả bưởi đào kết hợp với lá khổ sâm có thể ức chế ký sinh trùng sốt rét, hạ sốt, không có tác dụng phụ. Tinh dầu từ vỏ quả và hoa bưởi có thể dùng để kháng khuẩn (giảm độc trực khuẩn lao, tụ cầu vàng, phế cầu, có khả năng tiêu diệt amip). Bên cạnh đó, một số bài thuốc từ bưởi giúp giảm huyết áp, hạ cholesterol trong máu, lợi tiểu. Tuy nhiên, người suy nhược do can hỏa nhiệt không nên dùng các bài thuốc từ bưởi.

Lá bưởi

Lá bưởi tươi cùng với nhiều loại lá thơm khác dùng để nấu nước xông chữa cảm cúm, nhức đầu. Lá bưởi già chữa cảm, sốt, ho hắt hơi, kém ăn, sưng đau chân do hàn thấp chướng khí, giảm đau do trúng phong, tê bại. Ngày dùng 10 – 20g lá tươi, sắc uống. Lá bưởi non được nướng chín để nắn, xoa bóp chỗ đau cho tan máu ứ, sai khớp, sưng, bong gân, gãy xương do chấn thương. Sau đó, lấy lá khác giã nát bó vào chỗ bị tổn thương.

Vỏ quả bưởi

Dùng để chữa ho, đờm tích đọng ở họng và phế quản, đau bụng, ăn uống không tiêu. Bỏ lớp cùi trắng, lấy lớp vỏ ngoài rồi sao. Ngày dùng 4 – 12g, sắc uống

Nước ép múi bưởi

Làm thuốc chữa tiêu khát (đái tháo), thiếu vitamin C, làm nguyên liệu chế acid acitric thiên nhiên.

Hoa bưởi

Làm nước hoa, đồng thời kết hợp với các dược liệu khác (quế, hồi…) để tạo hương cho thức ăn ./.