Theo sử sách triều Nguyễn hơn 200 năm trước, trong nhiều của ngon vật lạ tiến cung triều Nguyễn, cùng với gạo de An Cựu, nhãn Kim Long, chè Tuần… bưởi Thanh Trà của làng Nguyệt Biều đã góp mặt như là đặc sản vườn nổi tiếng của vùng đất Phú Xuân.
Bưởi Thanh Trà – Đậm đà, thanh ngọt hương vị Huế
Ngày nay, bưởi Thanh Trà không còn là đặc sản riêng của làng Nguyệt Biều nữa, mà nó trở thành cây đặc sản vườn ở TT-Huế. Bưởi Thanh Trà có hương vị đặc trưng rất riêng, ngon không kém giống bưởi nào trên cả nước .
Các vườn cây ăn quả của các vùng phù sa ven sông Ô Lâu, sông Bồ, sông Hương… đều tập trung vào bưởi Thanh Trà, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Bưởi Thanh Trà được tập trung ở các huyện Hương Trà, Phong Điền, TP Huế, Phú Vang…
Bưởi Thanh Trà mới chỉ có mặt trên thị trường của các tỉnh lân cận như Đà Nẵng, Quảng Trị, Quảng Bình… và bán tại chỗ cho khách du lịch.
Trái bưởi thanh trà khác các loại bưởi khác từ hình dáng đến hương vị. Da trái thanh trà không xanh mà có màu vàng nắng. Kích cỡ của trái nhỏ nhắn hơn đồng loại, không tròn trịa mà từ cuốn to dần lên.Trái thanh trà nhẹ hơn bưởi các loại, không chỉ vì nhỏ hơn mà còn vì ít nước hơn. Như bù lại với ngoại hình và trọng lượng “tao nhã” ấy, thanh trà thơm ngon đặc biệt, hương vị ngọt thanh giữ lại rất lâu trong miệng sau khi thưởng thức. Thanh trà không chỉ thơm ở những múi ruột của trái, mà thơm từ vỏ, từ lá, tất nhiên cả hoa thanh trà…
Ngoài cách ăn thông thường, người Huế còn dùng thanh trà cả trong lúc uống rượu: Mực khô nướng xé tơi cho vào chảo, đảo qua mấy đủa lấy hơi nóng, xong cho thanh trà đã tách tép nhỏ vào, trộn đều cùng với chút nước mắm chanh ớt tỏi. Vậy là đã có một món nhắm rất chi xứ Huế. Nhiều người đến Huế không chỉ được thưởng thức hương vị bưởi Thanh Trà tại vườn mà còn không thể nào quên món bưởi trộn mực khô nổi tiếng trong các nhà hàng ở Huế.
